آمله برای مو و خواص آن در طب سنتی

در کتب طب سنتی با نام های آملج و اَملَج آمده است و به زبان هندی به آن، آملا و اونلا می گویند.

علی رغم استفاده گسترده آمله در روشهای درمانی طب سنتی ایرانی ، آزمایشات بالینی کمی وجود دارد.

خواص آنتی اکسیدان عمده خواصی که به این گیاه اختصاص دارد به عملکرد قوی آنتی اکسیدانی آن نسبت داده میشود.

گیاه آمُله یا انگور فرنگی هندی یا میروبالان
نام علمی گیاه: Phyllanthus emblica

آمله درختی زینتی است که میوه های خوراکی تولید می کند و تا حدود ۱۸ متر ارتفاع و در برخی موارد به ندرت تا ۳۰ متر ارتفاع می تواند رشد کند.

طبیعت آمله از دیدگاه طب سنتی و طب اسلامی

درمورد طبیعت آمله اختلاف نظرهایی وجـود داشـته اسـت؛ برخی آن را گرم دانسته‌اند، اما بیشتر حکما مزاج آن را سرد در درجه دوم گفته‌اند.

ابن سینا اعتقاد به سردی آن در آخر درجه اول داشته است، اما درمورد خشکی آن اختلافی وجود نداشـته و آن را دوم تا سوم خشک دانسته‌اند.

ابن سینا معتقد است کـه برودت این دارو با مقدار کمی از ترکیبات گرم اصلاح می‌شـود و به دلیل خشکی دارای قبض و تقویت‌کننده است.

لذا آن را از بهترین داروهای تقویت کننده کل اعضای بدن می‌‌دانـد؛

به‌خصوص اعضایی که دارای رطوبات زیادی هستند، از جملـه (مغز و اعصاب، رحم، چشم و معده).

افعال آن را به هلیلـه کابلى و سیاه نزدیک دانسته‌اند، البته ابن سینا آن را از هلیلـه‌هـا بهتر می‌داند.

خواص آمله در طب سنتی :

1- درمان سوءهاضمه

2- تقویت کننده ذهن و قلب

3-درمان درد موضعی

4- درمان بواسیر

5- زیاد کردن نیروی جنسی

6- رفع نسیان

7-رفع فراموشی و مالیخولیا

8- جلوگیری از انواع خونریزی ها

9- تقویت کننده موی سر.

این گیاه طبیعتی سرد و خشک دارد.

میوه این درخت جزوء اندام دارویی این گیاه است و اسانس، روغن ثابت و ویتامین C جزوء ترکیبات شیمیایی این گیاه می باشد.

از این در درمان سوءهاضمه، ضعف و بی قوگی استفاده می کند.

این میوه تقویت کننده قلب و ذهن است.

همچنین این گیاه مقاومت و سیستم ایمنی بدن را در برابر ویروس ها و باکتری ها زیاد می کند.

از استفراغ جلوگیری می کند، اشتها را زیاد می کند، ملین است.

آمله سبب تقویت ریشه مو می شود

و به این معنی، در « الابنیه » اشاره شده؛ « آمله، بن موی را سخت گرداند. » ( ابومنصور هروی )

تأثیرات و کاربردهای آمله در منابع طب سنتی ایران

در اخلاط

گرمایی خلط خون را فرو می‌نشـاند و لذا از عصبانیت نیز جلوگیری می‌‌کند.

مانع فساد اخلاط و خارج‌کننده سودای غیرطبیعی از بدن است.

مانع مخلـوط شـدن ســودا و بخــارات ســوداوی و صــفراوی ســوخته بــه روح‌ می‌شود.

در مغز و اعصاب

مسهل سـودا و بلغـم رقیـق از مغز و اعصاب است.

از آنجایی که برطرف کننده رطوبـات زاید و مانع صعود بخارات به مغـز اسـت،

از داروهـای بسـیار مؤثر در بهبود کارایی مغز و تیزذهنی و حافظـه در نظـر گرفتـه می‌شود.

به شدت مقوی عصب و بافت‌های عصبی است.

در نسـیان، فـالج، اسـترخاء، لقـوه و وسـواس سـوداوی بـه کـار می‌رود.

در مو

آمله مانع ریزش موها می‌‌شود، زیرا دهانـه مو را تقویت و محکم می‌کند.

همچنین رنگ مـو را سـیاه کرده و مانع بروز پیری مـی‌شـود، زیـرا رطوبـت‌هـای بلغمـی سفیدکننده مو را از بین می‌بـرد و مـانع تکـرج مـی‌شـود.

روغن آمله مو را سیاه و بلند می‌کند.

در دهان و دندان

لثه‌ها را تقویت کرده و سسـتی زبان و لوزه‌های بزرگ و آویزان را از بین می‌برد.

در چشم

از آنجایی که چشم نیز دارای رطوبـات فراوان است بـا برطـرف کـردن رطوبـات زایـد و منـع رسـیدن بخارات زاید از معده به چشم به شدت باعـث تقویـت بینـایی می‌شود.

در قلب

آملـه دارای خاصـیت تقویـت و تفـریح قلب است که وجود قبض بـه ایـن خاصـیت کمـک مـی‌کنـد، همچنین پاک کننـده قلـب نیـز هسـت.

در کتـاب ادویـه قلبیـه، به عنوان یکی از داروهای اختصاصی قلب از آن یاد شده است.

ابـن سینا معتقد است:

تأثیر آن در تقویت قلب بیشـتر از تـاثیرش در درمان توحش است.

تنها در انواعی از توحش به‌کـار مـی‌رود که در نتیجه رقت، قلت و سـرعت تحلیـل خـون ایجـاد شـده باشند.

البته در کتاب الشامل مصرف آن در توحش سوداوی نیز توصیه شده است، زیرا با کاهش حرارت دم مانع احتـراق آن و مانع تولید سودای غیرطبیعی می‌شود.

این مفـرده همچنـین بـه شدت تقویت کننده جرم قلب اسـت و از تـرس و خفقـان نیـز جلوگیری می‌کند.

در معده و امعاء

آمله معده و امعا را نیز مانند سایر اعضا تقویـت کـرده و روده‌هـا را از فضـولات پـاک مـی‌کنـد.

همچنین قبض آن مانع ریختن مواد به معده و امعـا شـده و بـا دفع رطوبت‌های سست کننده معده و دباغی پرزهـای آن باعـث رفع بی‌اشتهایی به غذا شده و قوت هضـم را بـه شـدت بهبـود می‌بخشد.

 در دستگاه تناسلی

نیروی جنسی را تقویت کـرده و (در شرایطی) تولید منـی را افـزایش مـی‌دهـد

زیـرا جلـوی حرارت بیش از حد خون را گرفته و امکان تبدیل آن به منی را فراهم می‌کند.

همچنـین بـه دلیـل قبضش تقویـت کننـده آلات تناسلی (که بافت‌های رطوبی هستند) است.