طب سنتی و 6 راهکار درمان سرگیجه
- شناسه مطلب: 1545
- تاریخ انتشار: 1 اردیبهشت 1401
در طب سنتی برای سرگیجه و سیاهی رفتن چشم دو اصطلاح سدر و دوار وجود دارد:
1-سدر، سیاهی رفتن چشم هنگام بلند شدن از زمین است.
2-دوار یا سرگیجه نیز احساس چرخیدن همه اشیاء به دور سر است که این احتمال وجود دارد
که در این حالت شخص تعادل خود را از دست بدهد و حتی در صورت شدت، فرد به زمین بیفتد.
همانطور که می دانید سیاهی رفتن چشم و سرگیجه، یکی از مشکلات شایعی است که به سردرد نزدیک است.
از دیدگاه مکاتب طب سنتی ایرانی این مشکلات چه از نظر علت و چه از نظر درمان، با سردرد مشابهت دارند.
طب بوعلی دراین مقاله له بررسی راه حل ها و تدابیر مناسب در طب ایرانی، برای بهبود سرگیجه و سیاهی رفتن چشم پرداخته است
⇐ طب سنتی درمان سرگیجه ، علل و راهکارهای آن
فهرست
- ⇐ طب سنتی درمان سرگیجه ، علل و راهکارهای آن
- سرگیجه غالباً با چه علائمی بروز پیدا میکند؟
- دلایل احتمالی سرگیجه عبارت هستند از:
- علل سرگیجه در طب سنتی
- ⇐تجمع بلغم و سودا در سر
- راهکار بلغم و سودا
سر گیجه و تار شدن بینایی میتواند علتهای متفاوتی داشته باشد.
تعیین دقیق علت ریشهای مشکل میتواند به انتخاب بهترین گزینه درمانی کمک شایانی کند.
سرگیجه غالباً با چه علائمی بروز پیدا میکند؟
سرگیجه با یک حس چرخش مانند چرخیدن اتاق به دور سر شما مشخص میشود
امکان دارد توصیفکننده حالتی باشد که انگار شما به یک طرف در حال خم شدن هستید.
هنگامی که فردی دچار سرگیجه میشود غالباً با یک یا چند علامت همراه است که دانستن این علائم به روند بهبود و درمان میکند.
بنابراین علائم سرگیجه عبارتند از:
1-حرکات نادرست حسی و یا حس گردش همه چیز دور انسان
2-احساس ضعف
3-ناپایداری ناشی از عدم تعادل (عدم تعادل در بدن)
4-تغییرات بینایی
5-کاهش شنوایی و وزوز گوش
6-حالت تهوع
7-استفراغ
8-درد قفسه سینه
9-سختی در گردن
10-تنگی نفس
11-ضعف در اندامها
دلایل احتمالی سرگیجه عبارت هستند از:
1-افت ناگهانی فشار خون
2-التهاب عضله قلب
3-کاهش حجم خون
4-کم خونی (فقر آهن)
5-اختلال اضطراب
6-افت قند خون
7-عفونت گوش
8-کم آبی
9-گرمازدگی
10-ورزش بیش از حد معمول
11-دریازدگی
در موارد نادر، سرگیجه میتواند ناشی از مالتیپل اسکلروزیس یا ام اس، سکته مغزی و تومور بدخیم یا اختلال مغزی دیگری باشد.
علت سیاهی رفتن چشم ناشی از سرگیجه بیشتر به کم آبی بدن و اضطراب مرتبط میشود،
البته این مورد در افراد مختلف فرق میکند و باید پیگیریهای لازم انجام شود.
علت سرگیجه و سردرد بهصورت همزمان بیشتر به دلیل بروز عفونت در بدن است.
بهطور کلی وقتی بدن عفونت میگیرد به این دلیل که میخواهد عفونت را درمان کند علائمی مانند ضعف کردن، سردرد و سرگیجه بروز پیدا خواهد کرد.
البته برخی از افراد به دلیل مصرف داروهای خاص یا گرفتگی مجاری تنفسی سردرد و سرگیجه را بهشکل همزمان تجربه میکنند.
طب سنتی در درمان بی خوابی را در این مقاله بخوانید
علل سرگیجه در طب سنتی
در طب سنتی علت سرگیجه یا مربوط به خود مغز است شامل افزایش سردی یا مواد سرد در مغز و یا مربوط به سایر اعضا میباشد
که به طور مشارکتی منجر به بروز سرگیجه شدهاند.
مثلاً وجود مشکلات و اختلال عملکرد در دست و پا، رحم، مثانه و کلیه میتواند ایجاد سرگیجه نمایید.
۱) حرکت کردن مایع درون گوش
داخل مغز، سر و گوش داخلی، حفراتی حاوی مایع یافت میشود که در امر تعادل دخالت دارند.
وقتی رطوبت زیاد شود، این مایع نیز به نسبت، افزایش حجم یافته و هنگام حرکت و از جا بلند شدن، بیش از حد و به صورت غیرطبیعی حرکت میکند
و با تحریک سنسورهای موجود در محل، باعث سرگیجه و سیاهی رفتن چشم میشود.
راهکار حرکت کردن مایع در گوش
انجام تمرینان ورزشی، ماساژ، عدم مصرف نمک زیاد و نوشیدن آب کافی در رفع این نوع سرگیجه مناسب است.
طب سنتی درمان صرع با داروهای خانگی و گیاهی رادراینجا بخوانید
۲) افزایش رطوبت و اخلاط سرد در بدن
با مشخص شدن علت، درمان ساده میشود؛ رطوبت زیاد شده بایستی کاهش یابد به خصوص اگر فرد پایه مزاجی سرد دارد و در منطقهای با رطوبت بالا زندگی میکند.
راهکار افزایش رطوبت
تدابیری مانند پرهیز از خوردن آب زیاد، لبنیات زیاد (مخصوصاً دوغ و ماست) و سایر چیزهای رطوبتی پیشنهاد میشود.
ورزش، رژیم مناسب، استفاده از گرمیجات موضعی، بستن سر و گرم نگهداشتن آن مخصوصاً هنگام خواب برای این افراد توصیه میشود.
به طور کلی، پاک کردن بینی و فین کردن، غرغره کردن و مزمزه کردن به پاکسازی دماغ و مغز کمک شایانی میکند.
۳) مزاج شب و مزاج خواب سرد
بسیاری از سرگیجهها هنگام صبح اتفاق میافتد؛ چون مزاج شب، مزاج این افراد و مزاج خواب، همگی سرد است.
راهکار مزاج سرد
1- برای برطرف کردن این نوع سرگیجه، افراد باید سرشان را هنگام خواب به سمت محلی گرم همچون شوفاژ قرار دهند و از کلاه و یا روسری استفاده کنند.
2- بخورهای گرم مانند نعناع و آویشن، به درون حفرات داخل سر و مغز نفوذ کرده، جذب میشوند و این مجاری را باز میکنند.
اخلاط، مواد و رطوبتهای تجمع یافته در این افراد غلیظ میشوند که عطسه کمک به دفع این مواد میکند؛
همچنان که فرد بعد از عطسه احساس میکند سنگینی سر بهتر شده است.
3- استنشاق ادویه خانگی، بینی را تحریک کرده، ایجاد عطسه میکند و مجاری باز میشود.
تکان وارد شده به سر هنگام عطسه باعث میشود که رطوبتها کم و دفع شوند و سر سبک شود.
۴) کم خونی و ضعف گوارش
کم خونی، کمبود فشار و ضعف میتواند باعث سیاهی رفتن چشم و سرگیجه شود ولی در طب سنتی در ابتدا موارد بالا ذکر شدهاند.
معمولاً ضعف گوارش در کسانی که کم خونی دارند بیشتر مشاهده میشود.
در واقع ضعف گوارش منجر به ایجاد رطوبت زائد و سرگیجه و سیاهی میشود.
فردی که اختلال در هضم داشته و دچار یبوست است، مواد دفعی که به موقع دفع نشدهاند تولید گازهای سمی در بدن میکنند
که این گازها به سمت مغز حرکت کرده و ایجاد سردرد و سرگیجه میکنند.
راهکار کم خونی
مواردی مانند بوئیدن بوهای خوب و گرم، غرغره و ماساژ دادن لثهها، فصد، حجامت و مصلح دادن، البته همگی با تجویز پزشک میتواند کمک کند
تا مواد زائد موجود در مغز به قسمتهای تحتانی و ارگانهای دفعی بدن منتقل شوند و لذا سر پاکسازی شده و سرگیجه از بین برود.
استفاده از ملینها و بادکشگذاری پشت ساق پا، مخصوصاً در افراد دچار یبوست مفید است.
۵) افزایش گازهای موجود در بدن و افزایش اخلاط
از دلایل دیگری که برای سرگیجه مطرح میشود ریاح است.
ریاح، بادها و گازهای زائد موجود در بدن هستند که معمولاً از دستگاه گوارش نشات گرفتهاند (در حالت عادی به دنبال عمل هضم، مقداری گاز در لوله گوارش تولید میشود).
اگر مقدار گازهای تولید شده از حدی بالاتر رود، به دلیل سبک بودن حرکتی رو بالا دارند و میتوانند به مغز رسیده و باعث سرگیجه و سیاهی رفتن سر شوند.
در برابر سرگیجه به علت افزایش ریح (گاز)، سرگیجه به علت افزایش اخلاط وجود دارد.
نفاوت سرگیجه به علت اخلاط و سرگیجه به علت ریاح
1- به علت سنگینی اخلاط، این سرگیجهها با احساس سنگینی در سر همراه هستند.
2- ولی در سرگیجه به علت ریاح، سبکی در سر حس میشود (ریاح سبک هستند و به راحتی حرکت میکنند).
راهکار افزایش اخلاط
گاهی روغن مالی در ناحیه سر و پیشانی به علت تحلیل بردن گازها توصیه میشود.
۶) اختلال عملکرد، رحم، کلیه و …
اختلال در رحم، عادت ماهیانه و کلیه نیز میتواند مشکلاتی نظیر سرگیجه را به دنبال داشته باشد.
همچنین همانند سردردهای مشارکتی، سرگیجههای مشارکتی ناشی از معده یا شریانهای سر و گردن نیز وجود دارد.
راهکار عملکرد کلیه
1- یکی از بهترین درمانها برای چنین مشکلاتی، روغن مالی با روغنهای نافذ روی شکم، معده و پهلوها است.
2- برای نمونه روغن مالی با روغن بابونه در محل شکم و پهلوها و گرم نگه داشتن این نواحی باعث میشود اگر ریحی در سیستم گوارش، تناسلی و یا ادراری وجود دارد، برطرف شود.
⇐تجمع بلغم و سودا در سر
گاهی اوقات ماده (اکثراً بلغم و سودا) در مغز تجمع مییابند و ایجاد سرگیجه میکنند.
این اخلاط سرد هستند و تجمع این اخلاط میتواند اشکالاتی در حافظه، فکر و حواس به وجود آورد.
راهکار بلغم و سودا
1- اولین اقدام درمانی، پرهیز از سردیجات و شرایط سرد است.
2- در مرحله بعد درمان با گرمیجات (به خصوص در فصول سرد و همراه با برف و باران و باد سرد) مطرح میشود.
3- استفاده از غذاهای با مزاج سرد (مانند ماهی، ماست، دوغ، سالاد و …) به خصوص در هنگام شب برای این افراد مضر است.
4- در عوض استفاده از غذاهای رو به گرم (مانند آب گوشت سبک، تخم مرغ آبپز یا حریره بادام) به عنوان شام برای این افراد توصیه میشود.
5- یکی از روشهای پاکسازی بدن و دماغ در طب سنتی تنقیه گوارشی است که در این روش مایعی به داخل روده فرستاده میشود
و به همراه خود مواد زائد را دفع میکند و پس از آن شخص احساس سبکی میکند.
6- بوئیدن بوهای خوش برای تقویت مغز و برای رفع انواع سرگیجهها میتواند بسیار مفید باشد.
7- در افراد دموی (با غلبه خلط دم) حجامت و فصد تحت نظر پزشک متخصص میتواند مفید باشد.
⇐ درمان بیماری منییر در طب سنتی با داروهای گیاهی را در این مقاله بخوانید
بازتاب: طب سنتی و درمان شب ادراری کودکان - طب سنتی و درمان بیماری با مرجع طب بوعلی✔️
بازتاب: آمله برای مو و خواص آن در طب سنتی - طب سنتی و درمان بیماری با مرجع طب بوعلی✔️
بازتاب: ۷ راهکار طب سنتی در درمان پروستات - طب سنتی و درمان بیماری با مرجع طب بوعلی✔️
بازتاب: بهترین راهکار طب سنتی در درمان بی خوابی - طب سنتی و درمان بیماری با مرجع طب بوعلی✔️
بازتاب: طب سنتی درمان منییر با داروهای گیاهی - طب سنتی و درمان بیماری با مرجع طب بوعلی✔️