از دیدگاه طب سنتی بدن از چهار خلط اصلی تشکیل شده است (صفرا، سودا، بلغم، دَم یا همان خون).

سودا نیز یکی از این چهار خلط می باشد که هر کدام از این اخلاط وظایف بخصوصی دربدن دارند که موجب ادامه حیات ما هستند.

غلبه ی هر کدام از این اخلاط بر دیگری باعث بیماری‌های روحی و جسمی و عوارضی دربدن می‌شود‌.

این عوارض نسبت به سن، جنسیت، قدرت جسمانی و روحی شخص متفاوت است و به شکلهای گوناگون ظاهر میشود.

مقاله ای که در ادامه در طب بوعلی آمده است حاصل تمامی اطلاعاتی است که در طب سنتی ایرانی برای درمان غلبه ی سودا به کار گرفته شده است.

اصلاح مزاج یکی از ارکان اصلی طب سنتی و طب ایرانی می باشد که در ادامه این مقاله به آن پرداخته ایم

⇐ طب سنتی درمان غلبه سودا وراه های درمان

در این مقاله به بررسی این موضوع پرداخته ایم که خلط سودا چیست و چه خصوصیاتی دارد؟

به چه علت شخص دچار غلبه سودا می‌شود؟ علائمش در هریک از اندام‌‌های بدن چگونه است؟

درمان و تدابیر مشکلات ناشی از غلبه سودا چیست؟

خلط سودا از سری اخلاط چهارگانه بدن میباشد که طبع سرد و خشکی دارد.

ایت خلط سنگین‌ترین خلط از بین چهار خلط در بدن است که رنگ آن سیاه است‌.

سودا، از خوردن غذا‌های سودازا در کبد و همچنین از رسوب و سوختن خلط صفرا در بدن تولید می‌شود‌.

سودا می‌تواند سبب بروز علائمی در افراد شود :

1-وسواس

2-اضطراب،

3-دیدن خواب بد،

4-کدر شدن سفیدی چشم،

5-سوزش معده،

6-بوی بد دهان،

7-تپش قلب خود به خود،

8-تیرگی پوست صورت،

8-یبوست،

9-گرایش به خوردن غذاهای شیرین و گرم،

10-عصبانیت و لجبازی

این عوارض نه‌تنها بر زندگی خود فرد تاثیر می‌گذارند، بلکه می‌توانند سبب آزار اطرافیان شوند؛

به همین دلیل دفع سودا ومصرف غذاهای سودابر برای این افراد باید در اولویت قرار بگیرد.

اگر غلبه خلط سودا در مدتهای طولانی ادامه داشته باشد به آن سودای  غلیظ یا اصطلاحاً سودای سوخته می گویند.

و چون در اوایل شروع این بیماری معمولا کسی به آن توجه نمیکند اکثرا تبدیل به سودای سوخته میشود که درمان آن هم طولانی میشود.

طب سنتی تدابیر مربوط به صفراوی مزاجان

سودای سوخته چیست؟

سودا همیشه ناشی از سردی و خشکی نیست!
وقتی گرمی در بدن هم بالا برود باعث می‌شود که خلط صفرا و دم در بدن بسوزد و هر خلطی که در بدن بسوزد تبدیل به سودا می شود.

همینطور اگر شخص مبتلا به مشکلات و بیماری های سوداوی بوده و طی سالیان طولانی بنا به هر دلیلی در صدد درمان آن برنیامده باشد

آن اخلاط عادی به مرور و به دلیل تجمع در بدن تبدیل به سودای سوخته خواهند شد.

سودای سوخته می تواند زمینه ساز ابتلا به سرطان و بسیاری از بیماریهای سخت دیگر هم باشد.

علائم غلبه سودا در بروز مشکلات پوستی

خشکی شدید پوست یکی از مهمترین علائم سوء مزاج سودا در بدن است که در فصل پاییز به اوج خود می رسد؛

– از دست دادن شادابی و سرحال بودن پوست

-کبودی و گرفتگی همیشگی رنگ پوست

-ایجاد لکه های سودایی در تمام پوست بدن

(این لک ها می تواند روی صورت یا بدن ایجاد شود که به خاطر تجمع سودا در آن نقاط هست مانند تیرگی دور چشم و دور لب ها)

ازعلائم غلبه ی سودا در بدن است

⇐ طب سنتی درمان بلغم با داروهای گیاهی را در این مقاله بخوانید 

نقش سودا در سفید شدن مو 

1-سفیدی مو:

– موی افرادی که درگیر سوء مزاج سودا هستند زودتر از موعد شروع به سفید شدن میکند! حتی از سنین نوجوانی!

که در طب نوین می گویند ارثی بوده که خوب برداشت اشتباهی است.

2-موخوره:

– موها شدیداً مستعد موخوره می شوند و یک هفته بعد از کوتاهی موخوره ها باز هم شاهد برگشت شان هستیم حتی بیشتر از قبل.

3-بد فرمی:

– موها شدیدا وز،  بدحالت و پوک می شوند.

4-ریزش مو:

– ریزش موی سودایی معمولاً شقیقه ها را درگیر می کند.

انسداد عروق و سردرد سوداوی

سودا در سر؛ موجب انسداد عروق سر شده و باعث بروز سردردهای سوداوی می‌شود.

این نوع سردرد، منتشرشده در سر است که کل سر را می‌گیرد و آن قسمت‌هایی که عروقش ریزتر است مثل اطراف چشم، درگیری‌اش نیز بیشتر است.

این شخص از صدا و نور نفرت دارد. چون هر چه سودا بیشتر شود یعنی فشردگی بیشتر شده است، در فشردگی صدا طنینش بیشتر می‌شود

و نور هم به عنوان جلوه گرمی اگر به سودا بتابد خشک‌ترش می‌کند. فرد می‌خواهد چشم‌هایش را ببندد و به تاریکی برود و بخوابد.

بیماری های اعصاب

1-سودا در مغز باعث افزایش تصویرگری (هالوسیناسیون) می‌شود.

2-به طور کلی ۷۰% منشأ بیماری های اعصاب و روان افزایش سودا می‌باشد؛ مثل

وسواس، خصوصاً وسواس های فکری؛ بیماری های دو قطبی مثل افسردگی ـ سرخوشی، انواع افسردگی ها، مالیخولیا و یا انواع تصورات نادرست مغزی.

3-نگرانی نسبت به آینده، اضطراب شدید برای وقایعی که در آینده قرار است اتفاق بیافتد از دیگر پیامدهای روحی غلبه سودا بر مغز است.

بیماری های خون

1-اگر سودا در خون زیاد شود باعث غلظت خون شده و سودای مازاد در قسمت‌های میانی رسوب می‌کند که اگزما سودایی پدید می‌آید

( مثل بیماری صدف (سوریاسیس) یا بیماری لوپوس).

2-این اگزما با اگزمای صفراوی که در اوج گرما پدید می‌آید فرق دارد و با خوردن خشکی‌ها به وجود می‌آید؛ چه گرم و چه سرد.

3-لذا فرد بعد از خوردن بادمجان و زنجبیل دچار خارش می‌شود.

ممکن است اگزما آنقدر خشک نباشد که موجب ترک شود یا آنقدر بخارد که خون آمده و آرام شود.

(چون به هنگام خون‌ریزی مرطوب می‌شود.) اصل خارش فریاد کمی رطوبت است.

4-همچنان که وقتی این شخص حمام می‌رود تا سه چهار ساعت بدنش خارش ندارد و یا وقتی که به شمال می‌رود خارش بدنش قطع می‌شود

چون رطوبت از طریق تنفس هم می‌تواند وارد شش شود و بدن را مرطوب کند.

غلبه سودار بر دستگاه گوارش

1-اگر سودا در گوارش باشد فرد زود گرسنه می‌شود و تمایلش به شوری بیشتر است.

2-این شخص حجم معده‌اش کم و خوراکش کم است. چون سودا سرد و خشک است پس استعداد یبوست در این اشخاص زیاد است.

3-در این اشخاص مصرف گرمی‌ها منجر به درمان می‌شود. مثلا مصرف گلاب و شربت عسل به آن‌ها کمک می‌کند. گلاب علاوه بر گرمی‌اش به روده فشار وارد می‌کند.

از دیگر اثرات افزایش و غلبه سودا در سیستم گوارش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

-غلبه سودا باعث شوری و گسی مزه در دهان شده و دهان به هم کشیده  و گاهی بدبو می‌شود.

-زبان ترک ترک و گاهی رنگ آن قرمز و حتی بنفش می‌گردد.

-فرد زود گرسنه و زود سیر می‌شود. اگر سودا و بلغم توأم با هم غلبه یابند،

فرد تا زمانی که غذا باشد می‌خورد و اگر از این حد بیشتر هم شد (مرتب می‌خورد و دفع می‌کند(جوع البقر) که اوج ترکیب سودا با بلغم است.

-کاهش هضم (به دلیل سردی و خشکی)،صدای معده ولی نه به اندازه بلغمی‌ها.

-بوی بد مدفوع، استعداد ابتلا به یبوست، استعداد تولید گازهای روده زیاد ولی نه به اندازه بلغم. مدفوع خمیری شکل (نه زیاد سفت، نه زیاد شل)، تیرگی ادرار یا مدفوع

-تمایل فرد به شوری یا به شیرینی

روده

در گوارش برای حالت دفع باید سودا وجود داشته باشد. اما اگر سودا در اندام روده و قسمت‌های انتهایی آن غلبه کند می‌شود بواسیر (همورئید).

حتی اگر این بواسیر درونی باشد باز هم به خاطر غلبه سودا پدید می‌آید.

درمان هموروئید:

اول روده را با این ترکیب گرم می‌کنیم (یک قاشق مرباخوری بارهنگ در یک لیوان گلاب ده دقیقه جوشانده و بعد عسل اضافه می‌کنیم

و شخص هر شب یک لیوان می‌خورد تا چهل شب)

اگر بواسیر باز هم باقی ماند حجامت ساکرال (گودی کمر) می‌کنیم و اگر باز هم برطرف نشد سه تا پنج زالوی موضعی می‌اندازیم.

دمنوش های درجه یک برای غلبه بر سودا

افرادی که طبعی سرد و خشک (مزاج سودایی) دارند، می توانند برای حل این مشکل خود زیر نظر پزشک با مصرف دمنوش گیاهی به درمان آن بپردازند.

در درجه‌ی اول این نکته را در نظر بگیرید که اگر بیماری خاصی دارید و ممکن است :

راه‌های دفع سودا همانند مصرف دمنوش با طبع گرم برای شما مشکل‌ساز شود، حتما از مصرف آن خودداری کنید

یا پیش از مصرف از سازگار بودن آن مطمئن شوید.

درمان مزاج سودایی با دمنوش بادرنجبویه

دمنوش بادرنجبویه طبع گرمی دارد و برای از بین بردن سودا بسیار مفید است.

این دمنوش علاوه ‌بر این‌که برای دفع سودا مورد استفاده قرار می‌گیرد، با خواص بی‌شمار، محبوبیت زیادی در میان دمنوش‌ها دارد.

دمنوش بادرنجبویه به آرامش اعصاب کمک می‎کند و برای افرادی که زود عصبانی می‌شوند، بسیار مناسب است.

یکی دیگر از خواص این دمنوش این است که کمک می‌کند خوابی باکیفیت داشته باشید.

دمنوش ترکیبی آرامش‌بخش برای غلبه بر سودا

این دمنوش ترکیبی است و از گل گاو زبان، سنبل الطیب، زیرفون، به لیمو و … تهیه می‎شود.

به دلیل ترکیب موجود در آن خواص زیادی دارد و یکی از دمنوش‌هایی است که با ایجاد آرامش، کاهش اضطراب و عصبانیت به درمان سودا کمک می‎کند.

دمنوش رزماری و گل محمدی مناسب برای غلبه بر سودا

دمنوش رزماری و گل محمدی را به‌عنوان درمانی کارساز برای بیماری‌های گوارشی می‌شناسند.

سودا گوارش را تحت تأثیر قرار می‌دهد و اختلالات زیادی ایجاد می‌کند. به‌همین خاطر این دمنوش بسیار پیشنهاد می‌شود.

این دمنوش علاوه بر این‌که برای غلبه بر سودا مناسب است، برای کاهش سرفه و آرامش اعصاب هم مفید است.

غلبه بر سودا با دمنوش بابونه

دمنوش بابونه یکی از دمنوش‌های پرطرفداری است که خواص زیادی برای بدن دارد و برای دفع سودا بسیار مفید است.

معده را برای مقابله با آسیب‌های سودا مقوی می‌کند و بیشتر برای آرامش اعصاب مصرف می‌شود.

درمان قطعی غلبه سودا با دمنوش گزنه

دمنوش گزنه طبع گرم و خشکی دارد و برای درمان مزاج سودایی، بسیار پیشنهاد می‌شود

از خواص مهم آن می‌توان به دفع سنگ کلیه و تقویت گوارش اشاره کرد.

دمنوش ترکیبی مخصوص غلبه بر سودا

این دمنوش از ترکیب پرسیاوشان و مرزنجوش و بابونه تهیه می‌شود

ترکیب هر 3 این ماده برای غلبه بر سودا بسیار مفید هستند و نقش موثری در دفع آن دارند.

به‌علاوه این دمنوش برای از بین بردن مشکلات گوارشی و معده نقش مهمی دارد

و مانند دمنوش‌های دیگر از آن به‌عنوان دمنوش آرامش‌بخش هم استفاده می‌کنند.

دمنوش آویشن برای غلبه بر سودا

دمنوش آویشن به‌ دلیل طبع گرمی که دارد، برای دفع مزاج سودایی مفید است و به تنظیم خواب و تقویت حافظه نیز کمک می‎‌کند.

اگر می‌خواهید خواب راحتی داشته باشید، دمنوش آویشن بهترین انتخاب است.

ویژگی دمنوش‌های مخصوص غلبه بر سودا

1- افرادی که دچار مزاج سودایی هستند، پوست خشک، خشن و تیره‌ای دارند،

بنابراین دمنوش‌ها حتما باید خاصیت جوان‌سازی را داشته باشند و این افراد را از چین و چروک‌های زودرس نجات دهند.

2- سودا باعث ایجاد افسردگی و ناامیدی در افراد می‌شود و افکار منفی آن‌ها را فعال می‌کند،

طوری‎که افرادی دچار مزاج سودایی هستند، زندگی را همانند کابوس می‌دانند.

به‌همین دلیل، بیشتر دمنوش‌هایی که معرفی شد، خاصیت آرامش‎بخشی و آرامش اعصاب را دارند تا این اختلالات روانی را به‌ حداقل برساند.

3- این افراد دچار بی‌خوابی می‌شوند و ساعت خوابشان به هم می‎‌خورد و خوب نمی‌توانند بخوابند.

برای این‌که خواب منظمی داشته باشند، به دمنوش‌هایی اشاره کرده‎ایم که این خاصیت را هم دارند.

4- سیستم گوارشی این افراد ضعیف می‌شود و بیشتر آن‌ها‌ دچار یبوست می‌شوند.

به‌‌همین خاطر در دمنوش‎های غلبه بر سودا به خاصیت تقویت سیستم گوارش هم اشاره شده و برای این افراد نقش مهمی دارند.